Als je je ergens boos over maakt of je verbaast je over iets in Nederland, is campagne voeren toch makkelijker dan je denkt. Dat blijkt uit het succes van de campagne ‘Stem op een vrouw’, die in 2017 werd gestart om meer vrouwen in het parlement te krijgen. Enthousiasme en een groep mensen met kennis waren de basis. Een van de initiatiefnemers, Judith Stevens, vertelt ons hoe de verbazing over ongelijkheid in de Nederlandse politiek uitmondde in een succesvolle online campagne. We spraken haar vlak voor de Europese verkiezingen in mei 2019 over deze campagne, die nog altijd erg actueel is.
Het is januari 2017, Trump is net benoemd als president van de Verenigde Staten. Al snel verbaast hij mensen wereldwijd met verschillende uitspraken, over onder andere de positie van vrouwen. De argwaan groeit, zo ook bij een groep vrouwen in Nederland. Deze groep vrouwen, waar ook Judith bij hoort, wilde iets doen met de ongelijke positie van vrouwen. Met de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 in zicht besluiten zij zich in te zetten voor meer vrouwen in politieke functies.
De campagne begon klein; een persbericht en een Facebookpagina, maar eindigde groot; in twee jaar tijd ontstond er een verandering in het stemgedrag van de Nederlandse bevolking. Judith vertelt dat ze in het persbericht hun campagne beschreven; stimuleren dat er meer wordt gestemd op vrouwen. Dit door te laten zien hoe vrouwen die volgens de peiling niet gekozen zouden worden, met voorkeursstemmen wel een zetel kunnen winnen. Stem op een vrouw legt uit hoe je dit als stemmer kan doen. Na het versturen van het persbericht was het rustig afwachten of het idee mensen aansprak. Judith: ‘Na vijf minuten ging de telefoon. OMG het was NOS’, sinds dat moment was de rust voorbij. #Stemopeenvrouw gaat als een trein en met resultaat: ‘via deze tactiek stemden kiezers in 2017 drie vrouwen extra in de Tweede Kamer, en in 2018 tientallen vrouwen in de gemeenteraad.’
Sleutel tot succes
Judith denkt dat het vooral te maken heeft met de timing. Trump was net gekozen en er was net een womansmarch georganiseerd.‘Het was het juiste moment. We boden iets dat mensen zochten’. De initiatiefneemsters van Stem op een vrouw zien de laatste jaren een verandering; mensen die nooit bezig waren met vrouwen in de politiek zijn dat nu steeds meer. Zij denken daarom ook dat het tien of vijf jaar geleden niet zo was opgepikt als het nu is gedaan
Waar het begon met online campagne voeren om meer vrouwen in de politiek te krijgen, is #Stemopeenvrouw inmiddels veel groter. Naast de Facebookpagina volgden er debatten met uitsluitend vrouwen die op de kieslijst stonden. Bij deze debatten was de sfeer opvallend anders dan de politieke debatten waar veelal mannen in deelnemen. Judith: ‘Vrouwen staan hierin niet tegenover elkaar, maar zoeken samenwerking. Op het podium gaan zij echt een gesprek met elkaar aan. Een openbaring om te zien!’
Stem op een vrouw zoekt naast de campagne ook meer samenwerking met politieke partijen. Door debatten te organiseren, maar door ook kritisch te zijn over de kieslijsten. Want het aantal vrouwen op de kieslijsten is te beperkt. ‘Stemmers zijn er klaar voor, dat is de afgelopen jaren wel gebleken, maar de stemmers willen ook verandering binnen de partijen zelf.’
Hoe voer je campagne?
Voor het opzetten van een campagne heeft Judith enkele tips. ‘Als je een idee hebt, je vindt dat iets beter kan en wil het oplossen: doe het! Zorg dat je mensen om je heen verzamelt met een verschillende achtergrond. Dan kan je veel van elkaar leren en draag je verschillende dingen bij aan het plan’. Volgens haar hoef je niet gespecialiseerd te zijn of veel geld te hebben. Het belangrijkste is dat je heel enthousiast bent.
‘Zorg vervolgens voor een duidelijk en herkenbaar verhaal’, zegt Judith. ‘Doordat #Stemopeenvrouw zo is gaan leven, is het groter gaan worden dan wijzelf’. Daarnaast is het van belang om mensen niet te overladen grote hoeveelheden informatie, maar een kort verhaal met goede argumenten die zijn onderbouwd met cijfers en feiten. Judith: ‘Hiermee laten we zien dat het echt werkt’.
Het blijft natuurlijk een politiek onderwerp, waardoor er makkelijk discussie over ontstaat. Op sociale media werd #Stemopeenvrouw daarom ook veel besproken, zowel positief als negatief. Judith en de rest van het team reageerden vanaf het begin op iedere reactie. Met argumenten, maar ook een knipoog en af en toe een grapje. ‘Er werd een Twitteraccount aangemaakt; ‘Stem op een man’ met ons logo omgekeerd. Wij kunnen daar alleen maar heel erg om lachen’, aldus Judith.
Europese verkiezingen
Over enkele uren kan Nederland naar de stembus voor de Europese verkiezingen. De afgelopen tijd ging Stem op een vrouw daarom internationaal. De campagne is vertaald, om ook in andere landen meer vrouwen in het parlement te krijgen. Stem op een vrouw heeft goede hoop, want op dit moment is 42% procent van de Nederlandse Europarlementariërs vrouw. Judith: ‘Het zou heel mooi zijn als dit na de verkiezingen 50% is. Een mijlpaal voor Stem op een vrouw!’
