Een boerderij in een nieuwbouwwijk
De Boerderij op IJburg is een buurtinitiatief ontstaan vanuit de wens om een kinder- en buurtboerderij in de kinderrijke nieuwbouwwijk IJburg te krijgen. In 2014 kreeg de stichting een tijdelijke vergunning voor twee jaar om de Boerderij op te zetten. We zijn begonnen met een schuur, een paddock en vier pony’s. Inmiddels wonen er dertien pony’s, twee konijnen, twee varkens, vier kippen, vijf cavia’s, twee geiten, twee bijenvolken en een grote bak vol compostwormen op de Boerderij. Daarnaast zijn er faciliteiten gemaakt voor paardrijlessen en speelvoorzieningen. Sinds de start is niet alleen het aantal dieren gegroeid, maar is ook ons programma steeds verder ontwikkeld en zorgen wij samen met vrijwilligers, personeel en onze dieren er dagelijks voor dat kinderen kunnen genieten van buiten spelen, kennis kunnen maken met dieren, paardrijlessen kunnen volgen en meedoen aan vakantiekampen. Voor kinderen met een zorgvraag hebben wij speciale activiteiten, waaronder speelochtenden voor kinderen met autisme en bezoeken door kinderen met een meervoudige beperking. Ook voor volwassenen met een zorgvraag hebben we mogelijkheden, zoals dagbesteding. Inmiddels is het zo dat jaarlijks 50.000 mensen de Boerderij bezoeken, wekelijks 250 kinderen nemen deel aan onze lessen en hebben al meer dan duizend kinderen deelgenomen aan de lessen in twee jaar waaronder tweehonderd kinderen via de Stadspas en het Jeugdsportfonds. De organisatie achter de Boerderij op IJburg is een stichting. We ontvangen geen structurele subsidie en zijn dus afhankelijk van eigen inkomsten, voornamelijk van deelnemers aan de lessen.
Van tijdelijk project naar onmisbaar onderdeel van de wijk
De Boerderij begon als een breed gedragen buurtinitiatief. Vele buurtbewoners hebben meegeholpen het hekwerk voor de dierverblijven en aan de bouw van de schuur waarin we schuilen tegen slecht weer. Waar we begonnen met enkele lessen, groeiden we binnen twee maanden uit naar een lesaanbod op zes dagen per week. Er was veel vraag naar de activiteiten van de Boerderij waardoor na een half jaar werd uitgebreid zodat andere dieren konden worden gehuisvest en er paardrijles kon worden aangeboden. Ook daar bleek veel vraag naar. De buurt steunde de Boerderij niet alleen als leuk buurtinitiatief, maar werd ook afnemer van het aanbod wat de Boerderij verder versterkte. Het maakte de Boerderij onafhankelijk van subsidies, en daarmee onafhankelijk van de gemeente. Deze steun uit de buurt bleek van essentieel belang. Slechts een jaar na onze start hoorden we via via dat eerdere plannen voor een vrije aanbesteding van de kavel waar wij tijdelijk mochten zitten van tafel was en er op ‘onze’ kavel een tennishal gebouwd zou worden. Dit was strijdig met de eerdere toezegging van een gelijke kans in een aanbesteding. Wij, maar ook de buurt, begrepen niet hoe dit kon nadat de Boerderij zo een succesvolle start had gekend en een breed draagvlak bleek te hebben. We hebben vervolgens een petitie gestart die door meer dan 3500 mensen werd ondertekend. Er was veel aandacht vanuit de landelijke en lokale pers. Een gesprek met de wethouder volgde én een toezegging om te onderzoeken wat de mogelijkheden zouden zijn om de Boerderij op een andere locatie voort te zetten. De steun uit de buurt, de brieven die bewoners naar de gemeenteraad stuurden en de grote hoeveelheid handtekeningen zorgden ervoor dat wij ruggensteun hadden terwijl wij tegelijkertijd niet afhankelijk hoefden te zijn van subsidie van dezelfde gemeente die ons op dat moment het liefst zag verdwijnen ten behoeve van de te bouwen tennishal. Een lang proces met veel overleg met de gemeente volgde. Na anderhalf jaar leek de uitkomst negatief te zijn: in de wijk was geen plek en de gemeente wilde niet bijdragen aan de vestiging van de Boerderij op een locatie net buiten de stadsgrens.
Succes als strategie
Tijdens het proces en de onderhandelingen met de gemeente groeide de Boerderij door. De organisatie professionaliseerde, het aanbod werd volledig beschikbaar gemaakt voor kinderen in armoede en we maakten vlieguren in wat we goed kunnen: mensen met elkaar verbinden via dieren en natuur. Niet alleen de impact op de wijk werd groter, maar ook op de gehele stad. Het verhaal van de Boerderij reikte steeds verder de andere buurten in, waardoor het verzorgingsgebied, maar ook het belang van het behoud van de Boerderij toenam. Dat zorgde ervoor dat de positie van de Boerderij ten opzichte van de politiek verstevigde. Toen de onderhandelingen op een negatieve uitkomst afstevenden en de tijd tot het einde van de lopende vergunning steeds dichterbij besloten wij in te spreken bij de verschillende commissies die van toepassing waren voor de Boerderij. In deze commissies spraken we in waarbij we vooral de successen van de Boerderij naar voren brachten en we met humor de oproep deden aan de commissieleden om ons te helpen en aan de wethouder te vragen voor de Boerderij te strijden. Dit zorgde voor unanieme steun in de commissies waarbij verschillende partijen hun steun toelichtten en het belang van de Boerderij benadrukten. Dit zorgde ervoor dat er een positief klimaat ontstond, ook voor de wethouder, om aan een toekomst voor de Boerderij te werken. Dit zorgde ervoor dat er snel een gesprek volgde waarin er met de wethouder een akkoord werd gesloten over de plek en een bijdrage aan de nieuwe locatie.
