Geachte verkiezingsprogrammacommissie,
Met deze brief wil Wallaart & Kusse Public Affairs aandacht vragen voor een eerlijke lokale lobby. Wij zijn het eerste public affairs-bureau dat lid is van Transparency International Nederland (TI-NL). Aangezien de gemeenteraadsverkiezingen voor de deur staan, geven wij u graag de volgende inbreng mee voor het verkiezingsprogramma. Het is namelijk in het belang van de inwoners van uw stad dat lokale politieke partijen zich gaan zetten voor een transparante en toegankelijke lobby.
Op landelijk niveau was er aandacht voor eerlijke lobby dankzij de initiatiefnota ‘Lobby in daglicht’ van Kamerleden Bouwmeester & Oosenbrug. In de gemeenten staat het onderwerp echter nog amper op de agenda. Lobby is een belangrijk onderdeel van een functionerend democratisch bestel, maar alleen wanneer het gemeentebestuur toegankelijk is voor iedereen die zijn of haar belang onder de aandacht wil brengen.
WKPA vindt dat alle inwoners een eerlijke, gelijke kans verdienen op beïnvloeding. Niet alleen professionele lobbyisten behoren toegang te krijgen tot wethouders en ambtenaren. Ook de input van minder gevestigde belangen, burgerinitiatieven of minder kapitaalkrachtige organisaties moet worden meegenomen. Het komt de kwaliteit van en het draagvlak voor lokaal beleid ten goede als alle belangen goed afgewogen worden in een veelzijdige consultatie. Bovendien maakt gelijke toegang het makkelijker voor inwoners om betrokken te zijn bij het bestuur van hun stad.
Die gelijke toegang is geen vanzelfsprekendheid. De gemeente moet zich actief inzetten om het lokale bestuur en haar processen zo toegankelijk en inzichtelijk mogelijk te maken. Inwoners moeten ruim van te voren actief geïnformeerd worden over inspraakmogelijkheden. Maak het daarom makkelijk voor individuele burgers en organisaties om bijtijds een zienswijze over plannen of voorstellen in te dienen. Hiervoor moeten directe contactgegevens van betrokken ambtenaren, raadsleden en wethouders in een oogopslag te vinden zijn. Bijvoorbeeld door ze standaard te vermelden op documenten en publicaties van een bepaald dossier. Het gemeentebestuur moet achteraf laten weten met welke groepen zij heeft gesproken in een consultatieproces. Zo wordt inzichtelijk gemaakt hoe belangen zijn gewogen.
Onze vijf concrete suggesties:
- Maak de agenda’s van burgemeester en wethouders openbaar.
- Zorg voor een ‘lobbyparagraaf’ bij alle belangrijke besluiten van het college. Hieruit moet duidelijk worden hoe belangen zijn gewogen: met welke belangengroepen heeft de wethouder contact gehad bij wijze van consultatie?
- Websites van gemeenten moeten écht toegankelijk zijn voor burgers. Laat hen niet eindeloos doorklikken voordat ze bij stukken komen die in de raad worden behandeld. Zorg dat inspraakmomenten- en procedures direct te vinden zijn.
- Experimenteer met laagdrempelige inspraakprocedures. Geef burgers bijvoorbeeld de gelegenheid om via een teleconference-verbinding de gemeenteraad toe te spreken.
- Zet de ‘gemeentelijke staatsalmanak’ online. Maak voor iedereen inzichtelijk welke gemeentelijke afdeling waarover gaat. Maak rechtstreekse zakelijke contactgegevens van de behandelend ambtenaren en contactpersonen openbaar.
Hopelijk overweegt jullie partij om bovenstaande voorstellen op te nemen in jullie verkiezingsprogramma, opdat we met z’n allen zorgen voor eerlijkere lokale lobby. Voor vragen zijn wij bereikbaar via info@wkpa.nl.
Met vriendelijke groet,
Tino Wallaart en Myrthe Kusse
