Vandaag is het verantwoordingsdag. Deze dag heette ooit gehaktdag. Het idee was dat het parlement gehakt zou maken van slecht presterende ministeries en bewindslieden. Gewoon door te kijken naar wat er echt gerealiseerd is en dat te vergelijken met de oorspronkelijke mooie bedoelingen.
Maar helaas is het geheel gebureaucratiseerd. De kern gaat verloren in allerlei technische verhalen. De dag wordt misbruikt om gloedvolle betogen te houden over hoe mooi het allemaal nog gaat worden. Kortom, het is inderdaad een gehaktdag. Maar dan in de zin van een gerecht van gemalen vleesresten vermengd met ei en brood of paneermeel. Opgediend met oer-hollandse stamppot, meestal hutspot. Best lekker op zijn tijd, maar erg gewoontjes. Het past bij Nederlanders die – zoals de Vlamingen zeggen – niet eten, maar zich voeden.
Ik prefereer zelf iets pittigers. Gehaktdag in Den Haag doet me verlangen naar de Italiaanse keuken. Een pittige pizza, daarna scaloppina alla milanese, vergezeld van een mooie Barolo. Vertaald naar de begrotingsverantwoording: maak er eens een pittig debat van dat echt ingaat op successen en mislukkingen.
Overigens zal vandaag – net als alle andere jaren – blijken dat er sprake is van flinke onderbestedingen op verschillende begrotingsposten. Zeker wanneer de meevallers je om de oren vliegen. Toch kunnen ministers het vaak niet laten om te rapporteren dat alles is gedaan zoals beloofd. Dat kan niets anders betekenen dan dat er geld over is en herbestemd kan worden.
Mooi moment voor een motie? Zoek eens zo’n post op en voorzie bevriende fracties van een kant en klare motie. Liever nog een amendement waarmee het niet bestede geld per wet wordt overgeheveld naar een post voor 2018. Maar pas op, dat is niet gemakkelijk en zal op veel ambtelijk verzet stuiten.
Rik Hindriks is expert op het gebied van (overheids)financiën en heeft een eigen adviesbureau, Hinson advies. Hij was financieel woordvoerder voor de Partij van de Arbeid in Tweede Kamer en directeur van de Rekenkamer Dordrecht.
