Omdat lobbyen in Nederland nauwelijks aan regels gebonden is, weten we niet wie er lobbyen, waarover en hoe vaak. Lobbywatch NL is een initiatief van een aantal maatschappelijke organisaties als Transnational Institute (TNI), SOMO en Foodwatch die daar een einde aan wil maken. Woordvoerder Niels Jongerius (TNI): “Om zaken in beweging te krijgen heb je druk nodig van meerdere kanten. Het momentum is nu dus laten we doorpakken.”
Niels: “Sommige mensen lobbyen ‘netter, schoner, beter, eerlijker’ dan anderen. De vraag is echter of je je richt op het definiëren van de goede lobby en die probeert te steunen of dat je je inzet om te zorgen dat foute lobby gereguleerd wordt. Dat laatste doen we met Lobbywatch NL. Dus wij zeggen niet, zo moet je wel lobbyen, maar aan deze regels moet je je tenminste houden als lobbyist. Wij vinden het niet de taak van de lobbyist om zichzelf te reguleren, om zijn eigen gedrag te beperken of te bevrijden. Wij vinden dat zoiets echt een maatschappelijke taak is, een taak van de overheid. En die moet ook handhaven.”
Is lobbyen in de kern wel goed? “Is stemmen in de kern goed? Lobbyen is een vorm van meedoen aan het publiek debat. Stemmen in een dictatuur kan bepaalde partijen een gevoel van legitimiteit geven. Zelfs iets democratisch als stemmen hoeft niet gebruikt te worden om de democratie te versterken. Met lobbyen is dat precies zo. Daarom moet lobbyen gereguleerd worden.”
Verplichte registratie is volgens Lobbywatch NL belangrijk. Lobbyisten zouden zich moeten inschrijven in een register. Daarbij moeten zij ook melden hoeveel geld zij besteden aan de lobby. Als je maar een paar keer per jaar een afspraak in Den Haag hebt, hoef je je niet te registreren. Maar moet je intekenen in een bezoekersregister. Onderzoekers zouden vervolgens toegang tot alle data moeten krijgen. “Dat is weer goed voor het publieke debat. Daarmee denk ik dat je de onze functionerende democratie vooruit helpt. Dat is waar we naartoe moeten.”
“Nederland is op dit gebied een buitenbeentje als je het vergelijkt met landen als de Verenigde Staten en Canada, alsook de praktijk in Brussel. Daar is men verder met regulering.” Toch heeft Niels vertrouwen, “er is meer aandacht, we komen echter van ver. Er is nog veel te doen.”
Lees hier het manifest van Lobbywatch NL.
