Door Teeuwes Middelbrink

Het is nog niet zo goed geregeld met de inspraak van jongeren in ons land. Deze onvrede werd onder andere duidelijk met de klimaatstaking waar jongeren al spijbelend de straat opgingen. Uit deze onvrede ontstond in februari Coalitie-Y. Dit is een samenwerkingsverband van zes jongerenorganisaties en de ChristenUnie. Ze schreven onder meer een manifest voor meer inspraak voor jongeren. WKPA ging hierover in gesprek met Luce van Kempen, oud-voorzitter van de Nationale Jeugdraad en huidig voorzitter van het Jongerenplatform van de Sociaal Economische Raad (SER). Zij pleiten voor structurele inspraak door jongeren in de politiek. We spraken haar onder andere over een groot rapport van het Jongerenplatform van de SER en het manifest van Coalitie-Y.

Wat houdt het Jongerenplatform van de SER precies in?

“In het jongerenplatform van de SER zijn de jongerenbewegingen van een aantal vakbonden en een aantal jongerenorganisaties aangesloten. Dit is destijds door Mariëtte Hamer bij haar aantreden als voorzitter van de SER gestart, om zo de SER toekomstbestendiger maken. Om dit te bereiken wilde ze jongeren betrekken en dat heeft ze onder andere gedaan door een jongerenplatform te creëren. Wij geven daarnaast net als de normale SER gevraagd en ongevraagd advies over uiteenlopende thema’s”

Kan je een voorbeeld noemen van een product of advies dat jullie hebben gemaakt?

Het eerste product is een grote verkenning onder jongeren, hierin zijn ze op zoek gegaan naar hoe onze generatie er over het algemeen voor staat. Luce vertelt over de verschillende manieren van dataverzameling: “We hebben natuurlijk allemaal onze eigen achterban waar veel eerstehands informatie uit komt. Daarnaast hebben we een grote data analyse gedaan met een enquête die Kantar voor ons heeft uitgevoerd, overheidsdocumenten en analyses van bijvoorbeeld het CBS. Tot slot zijn we het land in geweest, echt in gesprek met jongeren van onze generatie en bij hun informatie ophalen.”

Jullie zijn aangesloten bij een oud instituut als de SER en schrijven een groot rapport dat jullie aanbieden aan een ministerie. Dit klinkt allemaal als nogal traditionele manieren van invloed uitoefenen. Moeten jongeren hier wel aan beginnen? Is het niet tijd voor wat anders?

“Ja, maar soms werken oude manieren gewoon goed. Waar wij een verschil maken is dat de jongerenorganisaties elkaar tegenkomen op plekken waar we elkaar normaal niet tegenkomen. Onderwijsbonden komen bijvoorbeeld normaal alleen bij OCW, terwijl we die nu koppelen aan andere bonden voor een samenhangend verhaal zonder moddergooien om belangen. Daar zitten nuances in, want een jonge starter bij een multinational vindt wat anders dan een jonge agrariër. Maar de grote lijnen gelden voor onze hele generatie.”

Hierdoor hebben jullie echt een poging gedaan om oprechte informatie uit de samenleving te halen en uiteenlopende verhalen te bundelen. Maar de politiek moet het uiteindelijk op de agenda zetten, geld vrijmaken en het ook echt gaan uitvoeren. Daarnaast is de ‘oude manier’ van ons kent ons en een belletje naar een Kamerlid voorbij. Kan een traditioneel instituut, zoals de SER, wel meekomen met dit soort veranderingen?

“Voor ons is het feit dat de SER jongeren betrekt al een grote stap. Het is goed dat zo’n gevestigde institutie die stap neemt. Drie jaar geleden konden jongeren helemaal nergens terecht, maar nu zijn ook de oude machtige instituties bezig met jongeren. Deze instituties bewegen meer richting de nieuwe manieren van invloed uitoefenen. De vraag is wat hier nu echt mee gedaan wordt, maar het betrekken van jongeren is stap één.”

Je zegt dat politici dit verhaal moeten gaan dragen. Waarom? Waarin verschilt dit verhaal met andere verhalen? Waarom is dit oprechte informatie?

“Mijn generatie weet heel goed de verschillende verhalen te bundelen. Een voorbeeld hiervan is de Jonge Klimaatbeweging. Zij zaten ook aan tafel bij het opstellen van het klimaatakkoord. Dat is een beweging die bestaat uit 70 jongerenorganisaties om één verhaal te laten horen. Ze zijn heel goed in staat die uiteenlopende groepen samen te brengen, waarbij ze het verschil tussen de groepen ook in acht nemen. Er bestaat geen one size fits all, maar het is wel de realiteit waarmee gewerkt moet worden. Met zo’n verhaal krijg je wel de betrokkenheid die je nodig hebt van je achterban.”

Naast het jongerenplatform was jij ook betrokken bij Coalitie-Y, kan je uitleggen wat dat is en wat jullie doen?

“Ja, Coalitie-y is een samenwerkingsverband tussen jongerenorganisaties en de politiek. Bij de vorige verkiezingen was er het manifest over ‘waardig ouder worden’. Hierin werd afgesproken hoe we alles willen regelen rond de senioren in de samenleving. Het gevoel om afspraken te maken begon toen te schuren bij onze generatie. Samen met de ChristenUnie en een aantal jongerenorganisaties is toen een soortgelijk manifest voor jongeren geschreven. Het ultieme doel van het manifest is een hoofdstuk in het regeerakkoord dat zich volledig op onze generatie richt. Als je je beleid inricht zodat het voor de komende generatie een goede basis is, dan heeft dat ook een positieve werking op alle generaties erboven én daarna.”

Dan is de tijd nu aangebroken om werk te maken van het manifest. Je kan daarmee verschillende dingen doen, uiteindelijk is niemand immuun voor een goede lobby.

Er komen natuurlijk nieuwe Tweede Kamerverkiezingen, de voorbereidingen zijn al in volle gang. Politieke partijen gaan straks campagne voeren, een verkiezingsprogramma schrijven en kandidatenlijsten maken. Voor een goede lobby kan je bijvoorbeeld de programmacommissies opzoeken en daarvoor input leveren. Daarnaast is het het laatste jaar waarin Kamerleden zichzelf kunnen bewijzen. Misschien kan je nu iemand vinden die je verhaal kan gebruiken om iets moois binnen te halen.

Ook WKPA kijkt vooruit. We hebben een tijdlijn gemaakt van nu tot de installatie van het nieuwe kabinet. In iedere fase hebben we de processen in kaart gebracht: partijpolitiek, parlementair en ambtelijk. Alledrie hebben ze een eigen cyclus, maar die werken wel op elkaar in.

Over deze tijdlijnen en hun onderlinge samenhang organiseerde WKPA op dinsdag 8 oktober de open training lobbyen richting de Tweede Kamerverkiezingen 2021. Zie hier voor meer informatie over deze training, die we ook in house kunnen aanbieden.

Informatie? info@wkpa.nl